ထိုင်းစကားကို သေချာမသင်နိုင်သေးရင် ဒီစကားလုံးလေးတွေက အလုပ်ဖြစ်တာကို တွေ့ရမှာပါ။
ခ၊ခရပ်
“ခ” ဆိုတာ “ရှင့်” ဆိုတဲ့ အဓိပ္ပါယ်ဖြစ်ပြီး “ခရပ်” ကတော့ “ဗျ” ဆိုတဲ့ အဓိပ္ပါယ်ဖြစ်ပါတယ်။ ဥပမာ ယောကျာ်းလေးဆိုရင် ဆဝါဒီခရပ် လို့ပြောရမှာဖြစ်ပြီး မင်္ဂလာပါဗျ လို့ ဆိုလိုပါတယ်။ ဆဝါဒီခ ဆိုရင်တော့ မင်္ဂလာပါရှင့် ဆိုတဲ့ အဓိပ္ပါယ်ဖြစ်ပါတယ်။ မိန်းကလေးဆိုရင် ခ သုံးရတာ ဖြစ်ပြီး ယောကျ်ားလေးဆိုရင် ခရပ်ကို သုံးရတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ယဉ်ကျေးမှုအနေနဲ့ စာကြောင်းနောက်ဆုံးမှာ ပြောဆိုသုံးနှုန်းလေ့ရှိကြပါတယ်။
ချိုင်/မိုင်
ချိုင်ဆိုတာက Yes ဆိုတဲ့ အဓိပ္ပါယ်ဖြစ်ပြီး မိုင်ဆိုတာကတော့ No ဆိုတဲ့ အဓိပ္ပါယ်ပါ။ ဒီနှစ်လုံးတတ်ထားရင်ကို အတော်အလုပ်ဖြစ်ပါတယ်။ No လို့ ငြင်းရင် မိုင်လို့ ပြောကြပေမယ့် Yes ဆိုရင်တော့ ချိုင်ခ/ခရပ် ရဲ့ အတိုကောက်အနေနဲ့ ခ/ ခရပ် လို့ ပြောတတ်ကြပါတယ်။
နစ်နွိုင်
နစ်နွိုင် ဆိုတာ နည်းနည်းဆိုတဲ့ အဓိပ္ပါယ်ပါ။ spicy လားလို့မေးရင် အစပ်သိပ်မကြိုက်တဲ့အခါ နစ်နွိုင်လို့ အလွယ်တကူပြောလို့ရပါတယ်။
အလွိုင်
အလွိုင် ဆိုတာ အစားအစာတစ်ခုကို ကြိုက်ကြောင်း၊ အရသာရှိကြောင်းပြောတာပါ။ တော်တော်လေးကြိုက်တယ်ဆိုတာကို သိစေချင်ရင် အလွိုင်အလွိုင် နှစ်လုံးဆင့်ပြောလိုက်ရင် ထိုင်းလူမျိုးတွေက သဘောကျပါတယ်။
ခေါခွန်ခ
ကျေးဇူးဗျဆိုတဲ့ အဓိပ္ပါယ်ပါ။ လုပ်ငန်းခွင်မှာ၊ စားသောက်ဆိုင်မှာ၊ ပစ္စည်းလက်ခံတဲ့အခါ စတဲ့အခြေအနေအမျိုးမျိုးတွေမှာ ကျေးဇူးတင်ကြောင်းပြောတဲ့အနေနဲ့ သုံးနှုန်းလေ့ရှိပါတယ်။
ဆဘိုင်းဒီး
ဆဘိုင်းဒီးဆိုတာ အေးဆေးပဲဆိုတဲ့ အဓိပ္ပါယ်ပါ။ ဆဘိုင်းဒီးမိုင် ဆိုတာက အေးဆေးပဲလား လို့ မေးတာပါ။ ဆဘိုင်းဒီး ခ/ခရပ် လို့ပြန်ပြောရပြီ အေးဆေးပဲဗျ လို့ အဓိပ္ပါယ်ရပါတယ်။
မိုင်ပန်ရိုင်
မိုင်ပန်ရိုင်ဆိုတာ ရပါတယ် လို့ ယဉ်ယဉ်ကျေးကျေးပြောတာပါ။ တစ်စုံတစ်ယောက်က ကျေးဇူးတင်ကြောင်းပြောလာတဲ့အခါ မိုင်ပန်ရိုင်ခ/ခရပ် လို့ပြန်ပြောရင် ရပါတယ်၊ကိစ္စမရှိဘူးဗျ လို့ ယဉ်ယဉ်ကျေးကျေးပြန်ပြောတာ ဖြစ်ပါတယ်။
ထောက်လိုက်ခ
ဝယ်ချင်တဲ့ပစ္စည်းကိုဈေးမေးတဲ့အခါ ထောက်လိုင်ခ ဘယ်လောက်လဲ လို့မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။